Halk Sıhhati Genel Müdürlüğünden edinilen bilgiye nazaran, 20. yüzyılda dünyada eğitim ve gelir seviyesindeki yükselme, beslenme alışkanlıklarının değişmesi, sıhhat problemlerinin çocukluk çağı hastalıklarından yaşlı nüfusta görülen bulaşıcı olmayan hastalıklara gerçek kaymasına yol açtı.
Dünya genelindeki ölümlerin en değerli nedeni olan bulaşıcı olmayan hastalıklar hala değerli bir hastalık yükü oluştururken, bunlar içinde kalp ve damar hastalıkları mevt nedenleri ortasında birinci sırada, bu hastalıklar ortasındaysa kalp krizi ve inme birinci iki sırada yer alıyor.
Dünyada yaklaşık 300 milyondan fazla kalp hastası bulunuyor, 2 milyardan fazla kişi ise kalp hastalığı riski taşıyor. Kalp damar hastalıkları, yılda 18,6 milyondan fazla kişinin vefatına neden oluyor.
KALP DAMAR HASTALIKLARINA BAĞLI ÖLÜMLERİN ÜÇTE BİRİ 70 YAŞ ALTINA
Kalp damar hastalıklarına bağlı ölümlerin üçte biri 70 yaş altında yaşanıyor, bu ölümlerin yüzde 85’i, kalp krizi ve inmeye bağlı oluşuyor.
Türkiye’de de kalp ve damar hastalıkları en değerli sıhhat sıkıntılarının başında geliyor. Sıhhat Bakanlığı bilgilerine nazaran, Türkiye’de 2021’de ölümlerin yüzde 33,4’ü deveran sistemi hastalıklarından kaynaklandı. Bu da yaklaşık her üç dakikada bir kişinin mevti manasına geliyor. Her yıl yaklaşık 300 bin kişi kalp krizi geçirirken, kanser nedeniyle yaşanan kayıplar bu sayının yarısını oluşturuyor.
KALP HASTALIKLARINA BAĞLI ÖLÜMLERİN YÜZDE 80’İN ÖNLENEBİLİR
Kalp ve damar hastalıklarına bağlı ölümlerin yüzde 80’i tütün kullanımı, sıhhatsiz beslenme ve hareketsizlik üzere denetim edilebilen ve önlenebilen risk faktörlerine bağlı görülüyor.
Yüksek kan basıncı, yüksek kan şekeri, yüksek kan kolesterolü ve şişmanlık da kalp damar hastalıkları için risk faktörleri ortasında yer alıyor.
Koruyucu sıhhat hizmetleriyle erken devirde bu risk faktörleri tespit edilerek hastalık tedavi edilebiliyor ve erken yaşta ölümlerin önüne geçilebiliyor.
Halk Sıhhati Genel Müdürlüğü, kalbi korumak için ömür şeklinin değiştirilmesi gerektiği konusunda uyarıyor.
Genel Müdürlük, istikrarlı beslenerek bol ölçüde meyve ve zerzevat, kepekli tahıllar, yağsız et, balık ve hudutlu tuz, şeker ve yağ alımı ile bakliyat tüketilmesini, daha fazla hareket edilmesini, gerilim yahut kaygıdan kaçınılmasını öneriyor.
Kalp krizi ve inme riskinin, tütün eserlerini bıraktıktan çabucak sonra düşmeye başladığını ve bir yıl sonra yarı yarıya azaldığını hatırlatan Halk Sıhhati Genel Müdürlüğü, tütün dumanına maruziyetten uzak durulmasını da tavsiye ediyor.
Düzenli sıhhat denetimlerinin yaptırılması, kan kolesterolünün sağlıklı bir diyetle, gerekirse uygun ilaçlarla denetim edilmesi de Genel Müdürlüğün ihtarları ortasında yer alıyor.
Sağlık Bakanlığınca hazırlanan “2019-2023 Stratejik Planı ve Aksiyon Planı”nda da “Sağlıklı hayatı teşvik etmek ve yaygınlaştırmak, birinci basamak sıhhat hizmetlerini güçlendirerek sıhhat sistemi içerisindeki aktifliğini artırmak, sıhhat hizmetlerinde bütünleşik sıhhat hizmeti modelini hayata geçirmek” amaçlarıyla, kronik hastalıkların önlenmesine geniş yer verildi.
Bakanlık tarafından hayata geçirilen denetim programları kapsamında, Türkiye Kalp ve Damar Hastalıkları Aksiyon Planı (2021-2026) güncellendi, kronik hastalıkların önlenmesi, erken teşhis ve nizamlı izlem hususlarındaki faaliyetler çalışma kapsamına alındı.
Taramalarla kronik hastalıkların erken teşhisi, izlemler ve uygun tedavi hedefiyle birinci basamak sıhhat hizmetleri içinde kalp damar hastalıkları için risk değerlendirmesi ve yüksek tansiyon, inme ve gibisi kronik hastalıkların izlemi başlatıldı.
Dünyada en sık görülen, en fazla mevte ve engelliliğe neden olan kalp ve damar hastalıkları, kanser, diyabet ve kronik hava yolu hastalıklarına bağlı 70 yaş altındaki ölümlerin 2025’e kadar yüzde 25 azaltılması amaç olarak belirlendi. (AA)
Kaynak: Sözcü
Türkiye’de her yıl yaklaşık 300 bin kişi kalp krizi geçiriyor yazısı ilk önce üzerinde ortaya çıktı.
