Anafilaksi belirtileri hızla ortaya çıkar ve solunum güçlüğü, hırıltılı solunum, deride kızarıklık ve döküntü, şişmiş dil ve boğaz, mide bulantısı, kusma, baş dönmesi ve bayılma gibi ciddi semptomlara yol açabilir. Anafilaksi durumunda zaman çok önemlidir ve acil tıbbi yardım gereklidir. Epinefrin adı verilen bir ilaç, anafilaktik reaksiyonların hızlı bir şekilde kontrol edilmesine yardımcı olabilir. Herkesin anafilaksiye karşı dikkatli olması ve potansiyel tetikleyicilerden kaçınması önemlidir.
ANAFİLAKSİ NEDİR?
Anafilaksi, vücudun bağışıklık sisteminin aşırı reaksiyon gösterdiği ve potansiyel olarak hayati tehlike oluşturan bir alerjik tepkidir. Anafilaksi genellikle bir alerjenle temas sonrasında ortaya çıkar ve hızla ilerleyen bir durumdur.
Anafilaksi, bağışıklık sistemi hücrelerinden biri olan mast hücrelerinin aşırı derecede histamin ve diğer kimyasallar salgılamasıyla tetiklenir. Histamin ve diğer kimyasallar, vücudun çeşitli bölgelerinde genişlemiş kan damarlarına, düşük kan basıncına, hırıltılı solunuma, ciltte kaşıntı, şişlik ve kızarıklığa neden olur.
Anafilaksi belirtileri hızla gelişebilir ve şunları içerebilir:
Deride döküntü, kaşıntı veya kurdeşen
Yüzde, dudaklarda, dilde veya boğazda şişlik
Solunum güçlüğü, hırıltılı solunum veya nefes almada zorluk
Mide bulantısı, kusma veya karın ağrısı
Baş dönmesi, bayılma veya bilinç kaybı
Çarpıntı veya düzensiz kalp atışı
Şiddetli huzursuzluk veya anksiyete hissi
Anafilaksi acil tıbbi müdahale gerektiren bir durumdur. Eğer anafilaksi şüphesi varsa, derhal 112 veya yerel acil numarayı arayarak acil sağlık hizmetleriyle iletişime geçmek önemlidir. Anafilaksi tedavisi genellikle epinefrin (adrenalin) enjeksiyonuyla başlar ve semptomları hafifletmeye yardımcı olur. Ardından, hastanın durumuna göre antihistaminikler veya kortikosteroidler gibi diğer ilaçlar da kullanılabilir.
Anafilaksinin tekrarlanmasını önlemek için, kişinin tetikleyici alerjeni tanıması ve temasını sınırlaması önemlidir. Alerji testleri ve alerjenlerden kaçınma stratejileri, kişinin anafilaktik reaksiyon riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca, anafilaksi durumu olan bireylerin her zaman yanlarında epinefrin otomatik enjektörü (EpiPen gibi) taşımaları ve kullanmayı bilmeleri önemlidir.
ANAFİLAKSİ BELİRTİLERİ NELER?
Anafilaksi belirtileri hızla ortaya çıkar ve vücudun farklı bölgelerini etkileyebilir. Bu belirtiler arasında şunlar bulunabilir:
Solunum Sistemi Belirtileri: Solunum güçlüğü, hırıltılı veya tıkanıklık hissi, nefes darlığı, boğazda şişme veya daralma hissi.
Deri Belirtileri: Deride kaşıntı, kızarıklık, döküntü, ürtiker (kurdeşen) veya deride şişme.
Sindirim Sistemi Belirtileri: Karın ağrısı, bulantı, kusma, ishal.
Dolaşım Sistemi Belirtileri: Kan basıncında düşme, baş dönmesi, bayılma, kalp hızında artış.
Diğer Belirtiler: Baş ağrısı, anksiyete (kaygı), hissizlik veya karıncalanma.
Anafilaksi semptomları hızlı bir şekilde ilerleyebilir ve hayati tehlike oluşturabilir. Bu nedenle, anafilaktik reaksiyon geçiren kişinin acil tıbbi yardım alması gereklidir. Epinefrin (adrenalin) adı verilen bir ilaç, anafilaksi semptomlarının kontrol altına alınmasında önemli bir rol oynar. Anafilaksi riski taşıyan kişiler, tetikleyici maddelerden kaçınmalı ve gerektiğinde acil tedaviye erişebilecekleri bir plana sahip olmalıdır.
ANAFİLAKSİNİN NEDENLERİ NELER
Anafilaksi, bağışıklık sisteminin aşırı tepki vermesi sonucu ortaya çıkan ciddi ve potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir reaksiyondur. Anafilaktik reaksiyonlar, genellikle alerjik reaksiyonlar olarak bilinir, ancak bazen alerjiyle ilişkili olmayan nedenlerden de kaynaklanabilir. İşte anafilaksiye neden olabilen bazı yaygın nedenler:
Gıda Alerjileri: Yemek, deniz ürünleri, fındık, fıstık, yumurta, süt gibi bazı gıdalar anafilaktik reaksiyonlara neden olabilir. Gıda alerjileri en sık görülen anafilaksi nedenlerindendir.
İlaçlar: Antibiyotikler (penisilin, sülfonamidler), nonsteroidal antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler), anestezi ilaçları, kemoterapi ilaçları gibi bazı ilaçlar anafilaksiye yol açabilir.
Arı ve Böcek Sokmaları: Arı, eşek arısı, sarı yaban arısı, tarantula yaban arısı gibi böcek sokmaları anafilaksiye neden olabilir.
Lateks: Lateks ürünlerine (eldivenler, kondomlar, balonlar) karşı alerjisi olan kişilerde lateks teması anafilaksiye yol açabilir.
Polenler ve Ev Tozu Akarları: Bazı insanlar polenlere veya ev tozu akarlarına karşı alerjik reaksiyonlar geliştirebilir ve bu da anafilaksiye yol açabilir.
Alkali veya Asit Böcek Sokmaları: Alkali böcekleri (örneğin karıncalar) veya asit böcekleri (örneğin ateş karıncaları) tarafından yapılan sokmalar anafilaktik reaksiyonlara neden olabilir.
Anestezi: Cerrahi operasyonlarda kullanılan anestezi maddeleri bazen anafilaksiye sebep olabilir.
Bu listede sadece yaygın nedenler bulunmaktadır ve herkes farklı maddelere karşı alerjik reaksiyonlar geliştirebilir. Anafilaktik reaksiyon riski taşıyan kişiler, alerjenlere veya tetikleyici faktörlere karşı dikkatli olmalı ve gerektiğinde tıbbi yardım almalıdır.
Kaynak: Sözcü
Anafilaksi nedir, belirtileri neler? yazısı ilk önce üzerinde ortaya çıktı.
