Kişisel verilerin kullanımı, çocukların güvenliği, reklamlar derken son yıllarda sık sık sert eleştirilerin hedefinde olan Facebook’un bu defa da dolandırıcılığın merkezi haline geldiği iddia ediliyor. Özellikle de hizmet ya da ürün satmak ve bunları satın almak isteyenleri bir araya getiren Facebook Marketplace için dolandırıcıların yeni merkezi olduğu ileri sürülüyor.
DailyMail’in haberine göre; Büyük Krallık’taki bankacılık sektöründeki çalışanlar, Facebook Marketplace dolandırıcılıklarından giderek daha fazla endişe duyduklarını belirtiyorlar.
Birleşik Krallık bankacılık çalışanları, sosyal medya devinin alım satım platformundaki dolandırıcılıktan kaynaklanan kayıpların çok sık olduğuna dikkat çekerken; banka çağrı merkezlerinin de diğer dolandırıcılık türlerinden daha fazla Facebook Marketplace dolandırıcılık vakalarıyla uğraştıklarını belirtiyor.
Bankacılık sektöründe çalışan uzman kişiler, bu dolandırıcılıkların sitedeki müşteri koruması eksikliğinden kaynaklandığına dikkat çekerken, Facebook Marketplace’i “dolandırıcılığın Vahşi Batı”sı olarak tanımlıyorlar.
SON YILLARDA PARLADI
Facebook Marketplace, son yıllarda popülaritesini hızla artırdı. Satıcılar, Facebook’un mesajlaşma platformu Messenger aracılığıyla satmak istedikleri ürünleri listeliyor ve potansiyel alıcılarla alışverişi gerçekleştiriyor.
Marketplace, özellikle aynı bölgede bulunan kişileri bir araya getirdiği için pek çok kullanıcı tarafından tercih edilen bir platform. Popülaritesi arttıkça da tıpkı eBay veya Amazon gibi diğer büyük pazar yerlerine benzemeye başladı.
Ancak Marketplace, Birleşik Krallık’ta eBay’in PayPal ile yaptığı veya Amazon gibi kredi ve banka kartı ile ödeme hizmeti sunmuyor. Bu da Facebook üzerinden alışveriş yapan kişilerin doğrudan para göndermek için genellikle banka havalelerini kullandığı anlamına geliyor. Ayrıca satın alınan mal ve hizmetlerin reklamda göründüğü gibi teslim edilmemesi durumunda ödemelerin geri alınabileceği PayPal veya kredi ve banka kartları tarafından sunulan korumalardan da müşteri tarafını mahrum bırakıyor.
Birleşik Krallık’ın dolandırıcılık ve siber suçlar için ulusal raporlama merkezi Action Fraud, yıl içinde ‘Facebook’ veya ‘Facebook Marketplace’ten bahseden 44.674 şikayet aldığını bildiriyor. Dolandırıcılık her zaman bildirilmediğinden, bu sayının muhtemelen buzdağının görünen kısmı olduğu düşünülüyor.
Birleşik Krallık’ta bulunan bankalardan TSB de aldığı beş sosyal medya satın alma dolandırıcılığı raporundan üçünün Facebook Marketplace’ten geldiğini söylüyor.
Dolandırıcılar tarafından kullanılan hileler arasında sahte ürünler için reklamlar yayınlamak, insanları bir arkadaşlar ve aile ödeme özelliğini kullanmaya ikna etmek ve ürünle ilgili sorular gibi görünen ancak gerçekte kimlik avı bağlantıları olan spam bağlantılar göndermek yer alıyor.
Bankacılık sektöründeki uzmanlar da son zamanlarda artan vakalar üzerine, kullanıcıların kendilerini bu dolandırıcılardan nasıl koruyabileceklerini açıkladı.
SATIN ALMADAN ÖNCE ŞAHSEN GÖRÜN
Alıcılar, Facebook Marketplace’teki ürünler için yalnızca nakit veya banka havalesi yoluyla ödeme yapabiliyor. Kartla ödeme seçeneği olmadığı için satıcı ürünü göndermezse alıcılar herhangi bir korumadan mahrum kalıyor.
TSB’de dolandırıcılığı önleme direktörü olarak görev alan Paul Davis, “Alışveriş yapmak için çok riskli bir yer. Uğraştığınız kişinin güvenilir olup olmadığı, piyango gibi. Tek başınasın ve kumar oynuyorsun. eBay veya Amazon gibi görünüyor ama aynı korumalara sahip değil. Birinin herhangi bir ilan tahtasına reklam asmasından hiçbir farkı yok” diyerek güvensiz bir alan olmasına dikkat çekiyor.
Davis, ürünü satın almadan önce şahsen görülebilmesi için en azından aynı bölgeden bir satıcıdan satın almayı öneriyor.
DOLANDIRICILIĞIN ANLAŞILMAMASI İÇİN BU YÖNTEMİ KULLANIYORLAR
Uzmanlar aynı zamanda PayPal’daki bir özelliğin dolandırıcılığın anlaşılmaması ve güven kazanmak için kullanıldığına da dikkat çekiyor ve alışveriş yapanları, onları PayPal’daki arkadaşlar ve aile seçeneği aracılığıyla ödemeye ikna etmeye çalışan satıcılara karşı dikkatli olmaları konusunda uyarıyor.
Dolandırıcılar, insanları banka havalesi yoluyla ödemeye ikna etme eğilimindeyken, dolandırıcılığın daha meşru görünmesi için bazen PayPal’ı da öneriyorlar. Arkadaşlar ve aile seçeneği, tanıdığınız birine para göndermek için kullanılmak üzere tasarlanmış bir özellik. Bu, alıcının herhangi bir ücret ödemesi gerekmediği anlamına geliyor.
Ancak arkadaşlar ve aile seçeneği müşteriyi alıcı korumasından mahrum bırakıyor. Yani bir şeyler ters giderse, müşterinin parasını geri alması oldukça zor.
Normalde PayPal, satın alınan ürünün açıklandığı gibi olmaması veya hiç ulaşmaması durumunda müşteriye geri ödeme yaptığı bir alıcı koruma garantisi sunar. Ancak bu garantiye sahip olabilmek için ‘mal ve hizmet’ ödeme yöntemi seçilmeli.
Davis de “Bir satıcı sizi normal şekilde ödeme yapmaktan ikna etmeye çalışırsa, o zaman tuhaf bir şeyler oluyordur ve tetikte olmalısınız” diyerek uyarıyor.
SAHTE HESAPLARA DİKKAT
Amazon ve eBay’deki satıcılar, platformu kullanabilmek için bir ücret ödemek zorunda. Ancak Facebook Marketplace’te satış yapmaya başlamak için sadece bir Facebook hesabı yeterli.
Bankalardaki dolandırıcılık uzmanları, bu durumun sahte profiller oluşturan dolandırıcılara kapı açtığını söylüyor. Dolandırıcılar, bir dizi sahte profil oluşturmayı başarırlarsa, aynı öğelerin reklamını farklı profillerle yapabiliyor. Bu noktada da bir satıcı ile ilgili herhangi bir şüphe duyulduğunda, hesabının ne zaman kurulduğunu kontrol etmek işe yarayabilir.
SAHTE ARAÇ SATIŞLARINDA ARTIŞ
Uzmanlar, kullanılmış araba fiyatlarının tavan yaptığı bir dönemde dolandırıcıların sahte araç reklamlarından para kazandığı konusunda da uyarıyor.
ActionScam’den dolandırıcılık uzmanı Jack Buster şöyle diyor: “Genel bir kural olarak, dolandırıcılar fiyatı yarıya, hatta değerinin yaklaşık yüzde 25’ine indirir.”
Facebook’un çatı şirketi Meta, şimdi de Marketplace ile ilgili gündemde. Şirket, soruşturmaları desteklemek ve dolandırıcıları platformlarından uzak tutmak için kolluk kuvvetleriyle yakın işbirliği içinde çalıştığını söylüyor.
