Uzmanlar, toplumsal medya bağımlılığının ülkemizde de önemli boyutlara ulaştığını belirtiyor. Üstelik yüksek dozda kullanımla birlikte beşerler bu ortamda daha fazla görünür olmak ve daha fazla beğenilmek için de gayret harcıyor. Hasebiyle ‘like’ yani ‘beğeni alma’ takıntısı da giderek artıyor. Psikolog Tuana Işık Yazıcılar, toplumsal medyada beğeni alma dileğinin altında yatan sebepleri ve yarattığı meseleleri şöyle açıkladı:
Tuana Işık Yazıcılar
“Değer görüyorum” hissi yaratıyor
Çoğu kişi için “like” almak yani “beğeni” tuşuna basılmış olması “beni seviyorlar”, “beğeniyorlar”, “takdir ediyorlar” manasını taşıyor. Hasebiyle bu ortamda daha fazla beğenilmek için de kişi kendi gerçekliğinden uzaklaşıp, geçersiz bir dünya kuruyor. Yani ulaşamadığı hayatı sanal ortamda yaratmaya çalışıyor. Bu türlü bir senaryoda kişi kendi kusursuz algısına nazaran bir profil yaratabiliyor. Beğenilme maksadıyla yapılan paylaşımlar, kişinin gerçekliği ile olmak istediği kişi ortasında farklılıklar oluşturuyor ve gerçek dışı bir hal alıyor. Sevilme ve kabul edilme gereksiniminden doğan beğenilme dileği sebebiyle, beşerler tarafından beğenilmenin daha da değerli hale geldiği, bu nedenle bireylerin eksiksiz bir hayat ve benlik imajı sunma gereksinimi hissettikleri görülüyor. Ayrıyeten kişi uzun mühlet paylaşım yapmadığında takipçi sayısının azalacağı ve beğenilerinin düşeceği tasasını da yaşayabiliyor. Bu türlü bir durumda geri kaldığını hissedip, vakitle toplumsal medyaya bağımlı hale gelebiliyor.
Filtre hileleri kullanılıyor
Sosyal medyanın bir öteki tehlikesi oluşturulan hoşluk algısıdır. Bu durum bireylerde yetersizlik duygusu, beğenilmeme ve özgüvensizliğe neden olabiliyor. Kişi, bu hisleri ortadan kaldırıp, göz önünde olmak, ilgi çekmek, kendini pahalı hissetmek ve beğenilmek için filtreler kullanarak paylaşımlar yapıyor ve hatta daha da ileri giderek estetik operasyonlara başvurabiliyor. Yani kişi toplumsal medyada nasıl görünmek istiyorsa ona nazaran kendisini sergileme eğilimine giriyor. Gün geçtikçe bu durum denetim edilemez bir hale gelebiliyor ve tehlike oluşturabiliyor. Bayanlarda estetik tasaların, beğenilme isteğinin ve harikaya ulaşma isteğinin erkeklere nazaran daha fazla karşılaşıldığı belirtiliyor.
Beğenilmemek yetersizlik hissine yol açıyor
Sosyal medyada beğenilmediğini ve kabul görmediğini hisseden bir kişi yetersizlik duygusu, özgüven eksikliği, depresif duygudurum yaşayabiliyor. Bilhassa ergenlik çağı beğenilme ve görülme gereksiniminin en ağır hissedildiği devirlerden biri oluyor. Ergen bir gencin akranları tarafından beğenilmesi ve kabul edilmesi, kendisini olduğu üzere yansıtmaktan daha değerli bir özellik olarak görülüyor. Toplumsal medya kullanımının vakit geçtikçe artması, beğenilme dileğini artırıyor. Beğenilmeme fikri, bilhassa ergenlik çağındaki kızlarda ağır depresif sorunların ortaya çıkmasına neden olabiliyor.
Sahte mutluluklar ön plana çıkıyor
Kişilerin keyifli görünmek konusunda da epeyce efor sarf ettiği ve dışarıdan kusursuz ve keyifli görünüyor olmanın gerçeği yansıtmasa bile şahsa kendini düzgün hissettirdiği ortaya çıkıyor. Şahıslar hayatlarının olumlu ve takdir edilecek yanlarını yansıtırken, olumsuz ve istenmeyen kısımlarını dışarda tutuyor.
Takipçi sayısının artması riskli
Takipçi sayısını giderek daha fazla önemsemeye başlayan kişi vakitle görünür olma hissinin vermiş olduğu hazla birlikte bu sayıyı yükseltmek için daha çok efor göstermeye başlayabiliyor. Bu durum toplumsal medya bağımlılığı açısından risk taşımakla birlikte kişi daha çok beğenilen ve takip edilen profilleri izleyerek kendi kişiliğinden uzaklaşabiliyor.
Olmazsa olmazlardan biri: Pozisyon paylaşımı
Günümüzde beğenilme ve görülme isteği arttıkça bireyler gittikleri yerleri, yedikleri yemekleri bulundukları ortamları paylaşmadıklarında güya hiç orada bulunmamış hissine kapılabiliyor.
Ne vakit ruhsal takviye gerekir?
Beğeni dileği kişinin toplumsal ortamdan uzaklaşarak sanal ortamdaki münasebetlerini önemsemesine ve vaktinin tümünü orada geçirmeye başlamasına neden olabiliyor. Bu durum toplumsal medya bağımlılığı açısından risk taşımaktadır. Kişi daima olarak yapacağı paylaşımları, takipçi ve beğeni sayısını düşünüp; takip ve beğeni sayısı düştüğünde kendini mutsuz hissediyor ve kaygılanıyorsa, o vakit yetersizlik duygusu ve toplumsal medya bağımlılığı açısından müdahale edilmesi gereken bir durum kelam konusu olabiliyor. Kişinin psikolog dayanağı alması gerekebiliyor.
Kaynak: Sözcü
Like bağımlılığı psikolojiyi bozuyor yazısı ilk önce üzerinde ortaya çıktı.
